Avrupa Birligi (AB) Dis Iliskiler ve Emniyet Politikasi Yüksek Temsilcisi Josep Borrell'in ofisinden yapilan yazili açiklamaya göre, Iran ile yapilan nükleer uyusma olarak taninan Ortak Kapsamli Eylem Plani'nin (JCPOA) Ortak Komisyonuna, Borrell'i vekaleten AB Dis Iliskiler Servisi Genel Sekreteri Helga Maria Schmid baskanlik edecek. Toplantiya Çin, Fransa, Almanya, Rusya, Ingiltere ve Iran'dan temsilciler katilacak. Katilimcilar, Iran nükleer uyusmasini muhafaza etmeye yönelik çalismalar ile uyusmanin bütün taraflarca uyulmasina dair gelismeleri ele alacak.

Iran nükleer anlasmasi

Anlasma, Iran'in nükleer faaliyetlerinin denetlenmesi ve düzenlenmesi, bunun karsiliginda yaptirimlarin kaldirilmasi suretiyle Birlesmis Milletler Emniyet Konseyinin (BMGK) sürekli üyeleri ABD, Ingiltere, Fransa, Rusya ve Çin'in yani sira Almanya ve AB ile Iran arasinda 2015'te imzalanmisti. ABD Baskani Donald Trump'in yönetime gelmesi ile Washington uyusmadan çekilmis ve Iran'a yinedan yaptirim uygulamaya baslamisti. Anlasmanin baska taraflarindan Washington'i durdurmasini isteyen fakat bunda basarili olamayan Iran, Temmuz 2019'da nükleer uyusmanin birtakim maddelerini, 5 Ocak'ta da uyusmadan kaynaklanan bütün taahhütleri askiya aldigini açiklamisti. ABD, BMGK'nin Iran'a 13 yildir uyguladigi ve 18 Ekim'de sona erecek silah ambargosunu güncellemek istiyor. Bu çabasi geçtigimiz hafta basarisizlikla sonuçlanan ABD, Iran'in nükleer uyusma kapsamindaki taahhütlerini askiya almasini gerekçe göstererek Konseyin 2231 sayili karari ile kaldirilan bütün yaptirimlarin yine uygulanmasina imkân taniyan mekanizmayi yasama geçirecegi tehdidinde bulunmustu. Iran ile uyusmanin taraflarindan AB, Rusya ve Çin ise ABD'nin Iran ile yapilan nükleer uyusmadan 2018'de çekildigini ve uyusmaya taraf olmayan bir ülkenin yaptirimlarin yinedan döneme sokulmasina imkân veren mekanizmayi yasama geçiremeyecegini belirtiyor.